LB: Hoge Raad geeft nadere aanwijzingen over schijnzelfstandigheid

In dit nieuwsbericht informeren wij u over het arrest van de Hoge Raad van 21 februari 2025 in de zogenoemde Uber-zaak.

Uber-uitspraak

In de Uber-zaak stond de vraag centraal welke invloed het ondernemerschap heeft op het antwoord op de vraag of sprake is van een arbeidsrelatie of van ondernemerschap. Kan het ondernemerschap van doorslaggevend belang zijn voor het antwoord op de vraag of als zelfstandige wordt gewerkt.

In het Deliveroo-arrest heeft de Hoge Raad een toetsingskader geformuleerd dat van belang is bij de beoordeling of sprake is van een arbeidsovereenkomst. Het toetsingskader bevat de elementen: 

• De aard en duur van de werkzaamheden;
• De wijze waarop de werkzaamheden en werktijden worden bepaald;
• De inbedding van het werk en de werkende in de organisatie;
• Het al dan niet bestaan van een verplichting het werk persoonlijk uit te voeren;
• De wijze waarop de contractuele regeling van de verhouding van partijen tot stand is gekomen;
• De wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitbetaald;
• De hoogte van de beloning;
• De mate waarin de opdrachtnemer bij de opdracht commercieel risico loopt; 
• De mate waarin de opdrachtnemer zich in het economische verkeer als ondernemer gedraagt of kan gedragen.

Uit de Uber-zaak blijkt dat ‘ondernemerschap’ niet minder belangrijk is dan de andere elementen uit het toetsingskader. Tussen de elementen uit het toetsingskader bestaat geen rangorde.

Voor het antwoord op de vraag of als zelfstandige wordt gewerkt kan doorslaggevend zijn of de werkende zich in het economisch verkeer als ondernemer gedraagt of kan gedragen, ook als andere omstandigheden wijzen op een arbeidsovereenkomst. Het is dus mogelijk dat de arbeidsrelatie ten aanzien van hetzelfde werk, verricht voor dezelfde opdrachtgever, voor een werkende met ‘ondernemerschap’ geen arbeidsovereenkomst is en voor een werkende zonder ‘ondernemerschap’ wel een arbeidsovereenkomst betreft.

‘Ondernemerschap’ in de zin van het Deliveroo-arrest heeft betrekking op de algemene (ondernemers)situatie van de werkende. Ook feiten en omstandigheden die zijn gelegen buiten de specifieke verhouding tussen de werkende en zijn opdrachtgever zijn relevant.

Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties (VBAR)

Het arrest van de Hoge Raad sluit aan bij eerdere arresten maar wijkt af van het wetsvoorstel inzake de Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties (VBAR). De VBAR is een voorgestelde wet die duidelijkheid wil scheppen over de arbeidsrelatie tussen zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) en hun opdrachtgevers. In het huidige wetsvoorstel wordt (nog) een rangorde tussen de elementen uit het toetsingskader toegepast. Het ondernemerschap van de werkende wordt in de toelichting bij het wetsvoorstel niet centraal gesteld bij de beoordeling van de arbeidsrelatie. Van belang zijn met name de elementen aard van het werk, de samenwerking binnen de organisatie, de risico’s, verantwoordelijkheden en de investeringen die de zelfstandige doet. Geven deze punten geen duidelijkheid dan is pas het extern ondernemerschap van belang.

Gemeentelijke praktijk

Uit het arrest blijkt dat werkzaamheden die gelijk zijn en die beide voor de gemeente worden verricht in de ene casus kunnen worden aangemerkt als een opdrachtovereenkomst en in de andere casus als een arbeidsovereenkomst.

Mogelijk moet een resultaat uit de webmodule worden bijgesteld omdat in de webmodule aan de verschillende antwoorden een weging wordt gegeven. Is het zij aan zij werken echt zo belangrijk als door de Belastingdienst wordt aangenomen.

Documenten en publicaties

• Arrest van de Hoge Raad van 21 februari 2025, nr. 24/00877. Klik hier

Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl. © Copyright Taxnavigator BV/Nestor Business Media BV/Nestor Media Groep. Ter zake van onze fiscale dienstverlening en berichtgeving gelden algemene voorwaarden en hetgeen wordt vermeld in de colofon.

---

Deel dit bericht: