BTW: BCF: Financiële bijdrage Stichting Afvalfonds Verpakkingen

In dit nieuwsbericht informeren wij u over de uitspraak van Rechtbank Noord-Holland van 28 juli 2023, nr. HAA 21/8, inzake de verschuldigdheid van btw met betrekking tot de financiële bijdrage van Stichting Afvalfonds Verpakkingen.

In zijn uitspraak van 28 juli 2023, nr. HAA 21/8, oordeelt Rechtbank Noord-Holland dat de gemeente als btw-ondernemer een dienst onder bezwarende titel verleent aan het verpakkende bedrijfsleven door tegen vergoeding verpakkingsafval c.q. PMD gescheiden in te zamelen.

Een gemeente is wettelijk verplicht om huishoudelijk afval in te zamelen. De gemeente handelt niet als overheid. De rechtbank volgt niet het standpunt van de gemeente dat het gescheiden inzamelen of het inzamelen en het nascheiden van het huishoudelijk verpakkingsafval c.q. PMD in het verlengde ligt van de overheidstaak om huishoudelijk afval in te zamelen. Het gescheiden inzamelen of het inzamelen en het nascheiden van het huishoudelijk verpakkingsafval c.q. PMD is ook geen onderdeel van de wettelijke taak van de gemeente. Gemeenten waren in het tijdvak waarover wordt geprocedeerd alleen verplicht om groente-, fruit- en tuinafval afzonderlijk in te zamelen. Uit het Landelijk Afvalbeheerplan dat de minister van Infrastructuur en Milieu op grond van artikel 10.3 van de WMB periodiek vaststelt volgt evenmin een wettelijke verplichting om huishoudelijk verpakkingsafval gescheiden in te zamelen. Het argument dat de afvalscheiding niet kan worden afgesplitst van de inzameling is niet juist omdat de gemeente bij de inzameling van huishoudelijk afval een dienst verleent aan de aanbieders van huishoudelijk afval en dat de gemeente met de gescheiden inzameling van verpakkingsafval ook een dienst verleent aan het verpakkend bedrijfsleven.

De btw-verleggingsregel is niet van toepassing. De gemeenten en het verpakkende bedrijfsleven zijn dienstverlening overeengekomen inzake het scheiden van huishoudelijk afval in verpakkingsafval en overig afval en het registeren en monitoren daarvan. De gemeenten en het verpakkende bedrijfsleven hebben geen afspraken gemaakt over de levering van verpakkingsmaterialen door de gemeenten of het verzorgen van verwerkingsdiensten van verpakkingsafval.

De Belastingdienst heeft bij het opleggen van de naheffingsaanslagen omzetbelasting en de belastingrentebeschikkingen niet de algemene beginselen van behoorlijk bestuur geschonden. Uit de stukken leidt de rechtbank af dat de VNG aan het Ministerie van Financiën heeft verzocht om een standpunt in te nemen over de belastbaarheid van de activiteiten van gemeenten met betrekking tot de gescheiden inzameling van huishoudelijk verpakkingsafval. De Staatssecretaris van Financiën heeft in de brief van 12 november 2019 zijn zienswijze beschreven en bevestigd. De gemeente heeft niet onderbouwd dat de Staatssecretaris van Financiën eerder een afwijkend standpunt heeft ingenomen.

Gemeentelijke praktijk

• De gemeente handelt als overheid bij inzamelen van regulier huishoudelijk afval waaronder GFT-afval. De gemeente kan de btw op de kosten compenseren bij het BTW-compensatiefonds. 
• De gemeente handelt als btw-ondernemer bij het inzamelen van bedrijfsafval. De gemeente kan de btw op de kosten in aftrek nemen op de btw-aangifte. 
• De gemeente handelt als btw-ondernemer bij de inzameling van huishoudelijk verpakkingsafval (PMD). De gemeente kan de btw op de kosten in aftrek nemen op de btw-aangifte. 

Standpunt kennisgroep Belastingdienst

De redactie wijst ook graag naar een recent gepubliceerd standpunt van de kennisgroep 'Overheid, Vrijstellingen en International' van de Belastingdienst inzake de btw en BCF-aspecten van gemeentelijk afval. Klik hier

Documenten en publicaties

• Uitspraak Rechtbank Noord-Holland d.d. 28 juli 2023, nrs. HAA 21/8, HAA 21/9, HAA 21/10 en HAA 21/11. Klik hier
• Kennisgroep 'Overheid, Vrijstellingen en Internationaal', nr. 19-210-0003, Gemeentelijk afval. Klik hier

Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl. © Copyright Taxnavigator/Nestor Business Media BV/Nestor Media Groep. Ter zake van onze fiscale dienstverlening en berichtgeving gelden algemene voorwaarden en hetgeen wordt vermeld in de colofon.

Deel dit bericht: