VPB: Reclameactiviteiten; leningen; Uitspraak Rechtbank Gelderland

In dit nieuwsbericht informeren wij u over de uitspraak van Rechtbank Gelderland van 19 juli 2022, nr. AWB 20/6118, inzake de verschuldigdheid van vennootschapsbelasting over overschotten die zijn gerealiseerd door het ter beschikking stellen van openbaar gebied voor de plaatsing van reclameobjecten en het verstrekken van personeelsleningen.

1. Feiten

Een gemeente uit de provincie Utrecht heeft met drie reclame-exploitanten concessieovereenkomsten gesloten voor het plaatsen van reclameobjecten zoals abri’s en lichtbakken in de openbare ruimte van de gemeente. De gemeente is geen eigenaar van de reclameobjecten. De gemeente heeft ter zake van 2016 in totaal € 293.603 aan opbrengsten gerealiseerd en € 3.203 aan kosten gemaakt. De gemeente heeft in het verleden hypotheekleningen verstrekt aan personeel. De portefeuille wordt afgebouwd. De gemeente heeft in 2016 ter zake van de hypotheekportefeuille een financieel overschot gerealiseerd van € 107.873.

De gemeente neemt het standpunt in dat de gemeente geen vennootschapsbelasting is verschuldigd. Volgens de Belastingdienst is de gemeente over de gerealiseerde overschotten vennootschapsbelasting verschuldigd.

2. Rechtbank Gelderland

Rechtbank Gelderland oordeelt dat de reclameactiviteiten zelfstandige activiteiten zijn en niet tezamen met de activiteit beheer en inrichting van het openbare gebied één activiteit vormen. Het beheer en de inrichting van het gemeentelijke openbare gebied is een overheidstaak en het geven van gelegenheid tot het doen van reclame-uitingen is een ondernemersactiviteit. De afnemers van de reclameactiviteit zijn de exploitanten. De afnemers c.q. gebruikers van de openbare ruimte zijn de burgers c.q. de samenleving. De activiteiten van de gemeente inzake de reclameconcessies zijn een onderneming c.q. een duurzame organisatie van arbeid en kapitaal. De activiteiten betreffen het ontwikkelen van beleid, overleg met contractpartijen, aanbesteding, contract beheer en toezicht. Verder herstelt de gemeente schade als de exploitant in gebreke is, zorgt de gemeente voor zichtbaarheid van de objecten en verwijdert de gemeente illegale reclame. Omdat sprake is van een organisatie van arbeid en kapitaal c.q. een onderneming is normaal vermogensbeheer volgens de rechtbank niet aan de orde. De overheidstakenvrijstelling is volgens de rechtbank niet van toepassing omdat het geven van gelegenheid tot reclame-uitingen niet bij wet aan de gemeente is opgedragen. Het exploiteren van personeelsleningen vormt volgens de rechtbank een onderneming. Het belastbaar bedrag voor de heffing van vennootschapsbelasting bedraagt voor 2016 volgens de rechtbank € 418.505.

3. Gemeentelijke praktijk

Volgen wij de uitspraak van Rechtbank Gelderland van 19 juli 2022 dan zouden mogelijk ook andere concessies dan concessies voor het geven van gelegenheid tot het doen van reclame-uitingen binnen het bereik van de vennootschapsbelasting vallen. Wij denken bijvoorbeeld aan concessies voor het plaatsen van laadpalen voor elektrische auto's. Als het verstrekken van leningen geen normaal vermogensbeheer betreft dan kunnen ook door de gemeente verstrekte leningen inzake de energietransitie, maatschappelijke leningen, leningen aan starters en andere leningen binnen het bereik van de vennootschapsbelasting vallen.

Het oordeel van de rechtbank kunnen wij inhoudelijk niet goed beoordelen omdat volgens de redactie van Taxnavigator niet alle feiten in de uitspraak zijn beschreven. Daarnaast zijn verschillende onderdelen van de uitspraak niet uitgebreid gemotiveerd.

Gelet op de complexiteit van het vraagstuk zal pas duidelijkheid over de vennootschapsbelasting van door de gemeente verstrekte concessies en leningen bestaan als de Hoge Raad een oordeel heeft gegeven in de verschillende procedures die gemeenten zijn gestart. Een uitspraak van een rechtbank is doorgaans en in feite pas de start van een procedure.

Wij nemen aan dat de gemeente hoger beroep instelt.

Documenten en publicaties

• Uitspraak van Rechtbank Gelderland d.d. 19 juli 2022, nr. AWB 20/6118. Klik hier

Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl. © Copyright Taxnavigator BV/Nestor Business Media BV/Nestor Media Groep. Ter zake van onze fiscale dienstverlening en berichtgeving gelden algemene voorwaarden en hetgeen wordt vermeld in de colofon.

Deel dit bericht: