BTW: Schoolmodel gemeente Haren

In dit nieuwsbericht informeren wij u over het arrest van de Hoge Raad van 4 februari 2022, nr. 19/05968, in de zaak van de voormalige gemeente Haren.

1. Casus gemeente Haren

De voormalige gemeente Haren heeft een nieuw schoolgebouw gebouwd. De gemeente verkoopt en levert het nieuwe schoolgebouw op 9 juli 2015 aan een exploitatiestichting. De koopprijs van het nieuwe schoolgebouw bedraagt 9,2% van de werkelijk gemaakte kosten. Vanwege de met btw belaste levering verzoekt de gemeente om teruggaaf van de btw op de gemaakte kosten. De Belastingdienst weigert om teruggaaf van btw te verlenen. Volgens de Belastingdienst heeft de gemeente geen recht op teruggaaf van btw omdat geen sprake is van een economische activiteit.

2. Oordeel Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelt in zijn uitspraak van 19 november 2019, nr. 18/00771 t/m 18/00774, dat de gemeente geen recht heeft op teruggaaf van btw die is betaald in verband met de bouw van het schoolgebouw. De gemeente handelt niet als btw-ondernemer op de markt van projectontwikkeling, bouw en aanneming. De gemeente verricht geen met btw belastbare handeling. De gemeente heeft een nieuw schoolgebouw gebouwd in verband met de huisvestingsverplichting op grond van de Wet op het voortgezet onderwijs.

3. Arrest Hoge Raad

De Hoge Raad benadrukt dat gemeenten als btw-ondernemer handelen bij verkoop van onroerende zaken. Bij de beoordeling of de gemeente als btw-ondernemer handelt is volgens de Hoge Raad niet van belang of een gemeente met betrekking tot deze activiteit winst beoogt, winst behaalt of winst kan behalen. Bij de beoordeling of een gemeente als btw-ondernemer handelt is volgens de Hoge Raad ook niet van belang of de activiteit voortvloeit uit een bij wet opgedragen taak of is ingegeven door het algemeen belang. Bij de beoordeling of een gemeente als btw-ondernemer handelt is volgens de Hoge Raad wel van belang of de activiteit duurzaam wordt verricht en of de activiteit naar haar aard ook door marktdeelnemers kan worden verricht. De gemeente heeft bij de verkoop en levering van de school tegen een geringe vergoeding als btw-ondernemer gehandeld hoewel de gemeente geen kostprijs dekkende vergoeding heeft ontvangen en dat de bouw verband houdt met de op gemeenten rustende verplichting uit de Wet op het voortgezet onderwijs om te voorzien in huisvesting voor scholen. De zaak wordt voor verdere behandeling verwezen naar het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch.

4. Gemeentelijke praktijk

Na de arresten van de Hoge Raad in de zaken van de gemeente Barendrecht, Brielle en Zwijndrecht leek het niet meer mogelijk om btw-besparende schoolmodellen toe te passen. Tussen de levering van het schoolgebouw en de door de gemeente van het schoolbestuur ontvangen koopsom bestaat volgens de Hoge Raad namelijk niet een rechtstreeks verband. De Hoge Raad bevestigt dat de vergoeding is bepaald aan de hand van de bekostigingsregeling en de vergoeding slechts ten dele de levering van het schoolgebouw vergoedt. In het arrest van de gemeente Strijen oordeelt de Hoge Raad dat een lage vergoeding niet per definitie betekent dat geen direct verband bestaat tussen de ontvangen koopsom en het geleverde schoolgebouw. In de onderhavige zaak bevestigt de Hoge Raad dat de gemeente bij de verkoop en levering van schoolgebouwen als btw-ondernemer handelt. De zaak is nog niet gewonnen door de gemeente. Het Gerechtshof 's-Hertogenbosch gaat de zaak verder behandelen.

5. Documenten en publicaties

• Arrest Hoge Raad d.d. 4 februari 2022, nr. 19/05968. Klik hier

Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl. © Copyright Taxnavigator BV/Nestor Business Media BV/Nestor Media Groep. Ter zake van onze fiscale dienstverlening en berichtgeving gelden algemene voorwaarden en hetgeen wordt vermeld in de colofon.

Deel dit bericht: