BTW: Ondernemerschap en scheiden van PMD (proefprocedure)

In dit nieuwsbericht informeren wij u over de uitspraak van Rechtbank Den Haag van 30 december 2021, nr. SGR21/5061, inzake het scheiden van PMD, verpakkingspapier, glas en de verschuldigdheid van belastingrente. De uitspraak betreft een proefprocedure inzake de correcties van btw en BCF inzake Stichting Afvalfonds Verpakkingen. In totaal procedeert dit belastingadvieskantoor voor 9 gemeenten.

1. Algemeen

Veel gemeenten hebben met betrekking tot het scheiden van PMD, verpakkingspapier en glas correcties met betrekking tot de btw moeten toepassen. De gemeenten hebben de btw op de kosten van het gescheiden inzamelen van PMD, verpakkingspapier en glas gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds. Volgens een standpunt van het Ministerie van Financiën handelen gemeenten met betrekking tot het gescheiden inzamelen van verpakkingspapier, PMD en glas als btw-ondernemer. De dienstverlening aan Stichting Afvalfonds Verpakkingen is belast met btw. Gemeenten kunnen de btw op de kosten van deze werkzaamheden verrekenen c.q. in aftrek nemen op de btw-aangifte. Gemeenten moet de onterecht gecompenseerde btw met belastingrente terugbetalen aan de Belastingdiensten. De gemeente krijgen de btw op de kosten alsnog zonder belastingrente terugbetaald van de Belastingdienst. Per saldo hebben gemeenten kosten van belastingrente.

2. Proefprocedures

Een aantal belastingadvieskantoren voert namens verschillende gemeenten proefprocedures. In de procedures worden veel standpunten ingenomen.

1. Gemeente handelt niet als btw-ondernemer omdat geen algemene markt voor deze activiteiten bestaat en marktpartijen zouden de werkzaamheden nooit onder deze omstandigheden verzorgen.
2. Tussen de ontvangen financiële bijdrage en de werkzaamheden ontbreekt een rechtstreeks verband omdat geen rechtsbetrekking bestaat tussen de gemeente en Stichting Afvalfonds Verpakkingen. De ontvangen financiële bijdrage is afhankelijk van diverse elementen zoals registratievergoedingen en garantievergoedingen.
3. De gemeente handelt als overheid. Dit blijkt ook uit het Besluit Publiekrechtelijke Lichamen waaraan de gemeente een in rechte te beschermen vertrouwen kan ontlenen.
4. Mocht de gemeente wel als btw-ondernemer handelen dan heeft dit verstrekkende en voor gemeenten nadelige gevolgen inzake de afvalstoffenheffing.
5. Het in rekening brengen van belastingrente is in strijd met de renteneutraliteit, het evenredigheidsbeginsel en het zorgvuldigheidsbeginsel. Voorts heeft de Belastingdienst de beschikking over het geld en heeft de Belastingdienst geen rentenadeel geleden. Het is strijd met het (interne) beleid van de Belastingdienst om belastingrente te innen.

3. Uitspraak/uitspraken

Rechtbank Den Haag oordeelt:

3.1. Bezwarende titel

Het verpakkende bedrijfsleven heeft de verplichting om verpakkingsafval gescheiden in te zamelen door bron of nascheiding. Daarnaast heeft het verpakkende bedrijfsleven de verplichting om het huishoudelijke verpakkingsafval te registreren. Via een stichting wordt namens het verpakkende bedrijfsleven gezorgd voor de monitoring en het ingezamelde en hergebruikte verpakkingsafval. Een andere stichting regelt namens het verpakkende bedrijfsleven de financiering. De stichting worden gefinancierd door het verpakkende bedrijfsleven. Tussen de werkzaamheden van de gemeenten en het verpakkende bedrijfsleven is rechtstreeks verband. De gemeenten verlenen aan het verpakkende bedrijfsleven een dienst onder bezwarende titel.

3.1. Overheidstaak

De gemeente is een publiekrechtelijk lichaam. De gemeente is wettelijk verplicht om huishoudelijk afval op te halen. De gemeente heeft alleen een verplichting tot het gescheiden inzamelen van groente-, fruit- en tuinafval. Gelet op het feit dat het verpakkende bedrijfsleven de verplichting heeft om verpakkingen gescheiden in te zamelen kan geen sprake zijn van een overheidstaak. Het vertrouwensbeginsel leidt niet tot een ander oordeel. Uit het Besluit Publiekrechtelijke Lichamen volgt niet dat ook de gescheiden inzameling of de inzameling en nascheiding van verpakkingsafval en de registratie van het ingezamelde verpakkingsafval een overheidstaak is.

3.3. Belastingrente

De gemeente handelt niet als overheid maar als btw-ondernemer. De gemeente kan de btw op de kosten van het gescheiden inzamelen van PMD, verpakkingspapier en glas niet compenseren bij het BTW-compensatiefonds en de gemeente moet onterecht gecompenseerde btw terugbetalen aan de Belastingdienst. De gemeente is op grond van de wettelijke regeling belastingrente verschuldigd in verband met de twee verschillende tijdvakken. De wetgever heeft de gevolgen van de verschuldigdheid van belastingrente onderkend. Het interne beleid van de Belastingdienst is niet van toepassing. Het BTW-compensatiefonds betreft geen belastingheffing zodat de terugbetaling van onterecht gecompenseerde btw en de betaling van omzetbelasting ongelijke geldstromen zijn.

4. Documenten en publicaties

1. Voor raadplegen uitspraak Rechtbank Den Haag d.d. 30 december 2021, nr. SGR 21/5061. Klik hier
   
2. Voor raadplegen uitspraak Rechtbank Den Haag d.d. 30 december 2021, nr. SGR 21/4372. Klik hier
3. Voor raadplegen uitspraak Rechtbank Den Haag d.d. 30 december 2021, nr. AWB 21/5055. Klik hier
4. Voor raadplegen uitspraak Rechtbank Den Haag d.d. 30 december 2021, nr. AWB 21/4344. Klik hier
5. Voor raadplegen uitspraak Rechtbank Den Haag d.d. 30 december 2021, nr. 21/4345, Klik hier
6. Voor raadplegen uitspraak Rechtbank Den Haag d.d. 30 december 2021, AWB 21/5195, Klik hier
7. Voor raadplegen uitspraak Rechtbank Den Haag d.d. 30 december 2021, AWB 21/5143, Klik hier
8. Voor raadplegen uitspraak Rechtbank Den Haag d.d. 30 december 2021, AWB 21/5083, Klik hier
9. Voor raadplegen uitspraak Rechtbank Den Haag d.d. 30 december 2021, AWB 21/5091, Klik hier

Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl. © Copyright Taxnavigator BV/Nestor Business Media BV/Nestor Media Groep. Ter zake van onze fiscale dienstverlening en berichtgeving gelden algemene voorwaarden en hetgeen wordt vermeld in de colofon.

Deel dit bericht: