Aanvullende btw-teruggaaf gemeentelijke gymnastieklokalen

Op vrijdag 20 september 2019 heeft de Hoge Raad een belangrijke uitspraak gedaan in zaak met nummer 17/004489 over het recht op teruggaaf van btw inzake de bouw van nieuwe gymnastieklokalen. Door een wijziging van het gebruik binnen de btw-herzieningsperiode heeft de gemeente recht op een aanvullende teruggaaf van btw. De toename van met btw belaste dienstverlening inzake het geven van gelegenheid tot sportbeoefening leidt tot een aanvullende teruggaaf van btw op de bouwkosten van gymnastieklokalen. Via de btw-herzieningsregels heeft de gemeente recht op een aanvullende teruggaaf van btw.

Het arrest van de Hoge Raad heeft mogelijk ook positieve financiële gevolgen voor andere gemeentelijke casussen.

1. Achtergrond

Een grote gemeente heeft een nieuw stadsdeel ontwikkelt en in het nieuwe stadsdeel in 2006 en 2007 vier multifunctionele accommodaties met gymnastieklokalen in gebruik genomen. De gemeente heeft in eerste instantie de btw op de bouw- en exploitatiekosten volledig kostprijsverhogend geboekt. De gymnastieklokalen worden voor 60% gebruikt voor het geven van gelegenheid tot sportbeoefening welke dienst tot 1 januari 2019 is belast met 6% btw. De gemeentelijke gymnastieklokalen worden door de gemeente voor 40% ter beschikking gesteld aan scholen die primair onderwijs verzorgen. Het gebruik door de scholen wordt bekostigd met een Rijksbijdrage.

De gemeente heeft de btw op de kosten van bouw, inrichting en exploitatie van de gymnastieklokalen voor 60% teruggevraagd via een btw-suppletie c.q. btw-teruggaafverzoek. Het ter beschikking stellen van gymnastiekzalen aan basisscholen wordt door de Belastingdienst aangemerkt als een overheidstaak waarvoor geen recht op aftrek van btw via de btw-aangifte of recht op compensatie van btw bestaat. Is geen sprake van een overheidstaak dan is sprake van een niet-economische activiteit volgens de Belastingdienst omdat geen gebruiksvergoeding van de basisscholen wordt ontvangen.

In 2010 wijzigt de gemeente in overleg met de Belastingdienst de bekostiging van het bewegingsonderwijs voor het primair onderwijs. De gemeente geeft gelegenheid tot sportbeoefening aan de sportverenigingen maar ingevolge de afspraak met de Belastingdienst ook aan de onderwijsinstellingen. Alle dienstverlening is belast met 6% btw en daarom kan de gemeente alle btw op de kosten in aftrek nemen. De afspraak die met de Belastingdienst is gemaakt wordt door de Belastingdienst ingetrokken. Ter zaak loopt een procedure bij het Gerechtshof Arnhem/Leeuwarden.

De gemeente neemt het standpunt in dat als gevolg van de wijziging van het gebruik via de btw-herzieningsregels een aanvullend recht op teruggaaf van btw bestaat. De btw-herzieningstermijn van de nieuwe gymnastieklokalen die in 2006 en en 2007 in gebruik zijn genomen zijn nog niet verstreken in 2010. De btw-herzieningstermijn voor onroerende zaken bedraagt immers het jaar van ingebruikneming en de volgende negen boekjaren. Heeft de gemeente via de btw-herzieningsregels recht op een aanvullende teruggaaf van btw?

2. Procedure

De Belastingdienst weigert de teruggaaf van btw te verlenen. Rechtbank Gelderland wijst het beroep van de gemeente af in zijn uitspraak van 4 augustus 2016, nummer ARN 15/4187. Ook het Gerechtshof Arnhem/Leeuwarden wijst het beroep van de gemeente in zijn uitspraak van 15 augustus 2017, nr. 16/01149, af. Advocaat-generaal Ettema adviseert de Hoge Raad om op basis van jurisprudentie van het Hof van Justitie de uitspraken van de Belastingdienst, Rechtbank Gelderland en het Gerechtshof Arnhem/Leeuwarden te vernietigen. Het Hof van Justitie heeft in zijn arrest van 25 juli 2018 in zaak C-140/17 geoordeeld dat de gemeente Ryjewo onder voorwaarden via de btw-herzieningsregels btw kan terugkrijgen als een investeringsgoed in eerste instantie niet is gebruikt voor economische activiteiten.

De Hoge Raad volgt het arrest van het Hof van Justitie in de zaak van de gemeente Ryjewo. De gemeente heeft de gymnastiekzalen vanaf het moment van ingebruikneming voor een gedeelte van de gebruikstijd gebruikt voor economische activiteiten. De gymnastiekzalen zijn door de gemeente verworven als btw-ondernemer. Op grond van het arrest van het Hof van Justitie in de zaak van de gemeente Ryjewo heeft de gemeente recht op een aanvullende teruggaaf van btw via de btw-herzieningsregels.

Voor raadplegen arrest Hoge Raad van 20 september 2019, nr. 17/004489. Klik hier

3. Gemeentelijke praktijk

Gemeenten kunnen als gevolg van de uitspraak via de btw-herzieningsregels ter zake van de aanschaf van een roerende zaak of onroerende zaak alsnog recht op aftrek van btw hebben als de gemeente de onroerende zaak binnen de btw-herzieningstermijn gaan gebruiken of meer gaan gebruiken voor btw-ondernemerstaken en de gemeente bij de aanschaf geen of te weinig btw in aftrek heeft genomen. Denk aan gymnastiekzalen, zonnepanelen en ....

Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P.(Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl. © Copyright Taxnavigator/Nestor Business Media BV/Nestor Media Groep. Ter zake van onze fiscale dienstverlening en berichtgeving gelden algemene voorwaarden en hetgeen wordt vermeld in de colofon.

Deel dit bericht: